Melkveebedrijf Koblomke: melk en vlees

Een gelukkige koe is een gezonde koe. Dat is kort gezegd de filosofie van Jan Jellema en Hanneke Hansma. Daarom lopen op hun melkveebedrijf ‘Koblomke’ in Loënga alle koeien en kalfjes samen in één groep. Dat is niet vanzelfsprekend.

“Op de hogere landbouwschool leer je om kalfjes na de geboorte apart te zetten”, vertelt Jan Jellema. “Het volwassen vee draagt allerlei ziektekiemen bij zich, en je kunt de melk niet missen.” Een groot kalf drinkt 20 liter op een dag, dat tikt aan. Maar het is wel hartverscheurend of, zoals de boer zegt: stressvol. Voor de jonge moeder komt daar nog bij dat zij nu verhuist naar een nieuwe leefgroep, die van het melkvee. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Daarom worden de horens preventief verwijderd.

In 2011 gooiden ze het roer om. “We hadden toen een koe, die bleef liggen en ze at niet meer. Stress, zei Hanneke, laat het kalf erbij. En inderdaad, ze kwam overeind en at weer. Dat ging zo twee keer en toen dachten we, we laten ze maar samen.” Een spannend experiment. Hoe gaat dat met die kleine hoefjes op het rooster, en hoe reageert de groep? Het ging boven verwachting. “Kalf blij, koe blij, en de andere koeien vonden het ook leuk.” Jan en Hanneke zien dat aan hun dieren. Maar het blijkt ook uit de cijfers. Het kalf groeide in tweederde van de normale tijd tot een blakende 85 kilo. En de hele kudde kan sinds 2012 zonder antibiotica.

Minder dierenartsenbezoek dus, maar weegt dat op tegen al die opgedronken melk? “Wij hopen dat een kalf dat zo gezond opgroeit, langer leeft en misschien ook meer melk geeft. Maar inderdaad, we halen er niet de laatste cent uit en het is pionieren.” Daarbij horen nevenactiviteiten zoals open dagen en eten bij de boer. En een winkeltje met vlees van de stierkalfjes, want ook die blijven bij de moeder in de kudde. Lokaal en diervriendelijk geslacht, na een gelukkig leven. Ook kun je een kalf of koe adopteren.

In de stal is het gezellig. De jongere koeien hebben zelfs hun horens nog. “Ze zijn attenter en vindingrijker, minder lijdzaam”, zeggen Jan en Hanneke trots. Eetlustopwekkende drankjes voor treurende moeders, die zijn niet meer nodig. “Het kalf ligt in het gras en de koe graast er uit alle macht omheen. Want nu weet ze waar ze het voor doet!”

Tekst: Edith Reimering, foto’s: Niki Bunnik